© Emy Elleboog
Dubbele rol onder vuur
Ziekenfondsen beheren vandaag publieke middelen van de verplichte ziekteverzekering, maar bieden tegelijk privéproducten aan zoals hospitalisatie- en tandverzekeringen. Volgens de N-VA werkt die combinatie risico’s in de hand. “Dit leidt tot belangenverstrengeling, zeker wanneer ze mee beslissen over de verdeling van RIZIV-budgetten”, stelt Gijbels.
Ze schuift daarom een structurele hervorming naar voren: de uitbetalingstaak van de verplichte ziekteverzekering zou op termijn volledig onder het RIZIV moeten vallen. Dit betekent ook dat de ziekenfondsen verdwijnen uit de beheersorganen van het RIZIV. “Waarom zouden ze bijvoorbeeld pleiten voor een betere terugbetaling van tandzorg als ze ook een eigen pakket kunnen verkopen aan hun leden?”, aldus Gijbels.
Ziekenfondsen kunnen wel actief blijven als aanbieder van vrijwillige verzekeringen en als loket voor advies of doorverwijzing. “Die verzekeringen moeten natuurlijk wel aan dezelfde fiscale voorwaarden voldoen als andere verzekeringsmaatschappijen”, zegt Gijbels.
Ook hun aanwezigheid in andere organen die beslissen over de aanwending van het RIZIV-budget roept vragen op bij Gijbels, zeker omdat sommige fondsen eigen ziekenhuizen of apotheken uitbaten: “Gezien het risico op belangenvermenging hebben ze geen plaats in de akkoordencommissies van het RIZIV.”
Ook de adviserend artsen van de ziekenfondsen zouden beter ondergebracht worden in het RIZIV, vindt het Kamerlid: “Nu controleren ze hun eigen leden en hebben ze absoluut geen baat bij een te strenge beoordeling van de klant, die ook naar een ander ziekenfonds kan overstappen.”
Verplichte aanvullende verzekering betwist
Elk ziekenfonds vraagt van zijn leden een verplichte bijdrage voor de verplichte aanvullende verzekering. Die verplichte aansluiting en het lidgeld jaagt de ziekenfondsleden onnodig op kosten, terwijl de opbrengsten vooral de ziekenfondsen ten goede komen: ze halen jaar na jaar winst uit deze verplichte aanvullende verzekering.
De N-VA pleit er daarom voor om die verplichting te schrappen. Tegelijk wil Gijbels dat de overheid meer bekendheid geeft aan de Hulpkas voor Ziekte en Invaliditeit, die dezelfde wettelijke dekking biedt zonder bijkomend lidgeld.
Strenger toezicht en hogere boetes
Ook het responsabiliseringssysteem komt in beeld. De regering besliste eerder al dat ziekenfondsen zelf moeten opdraaien voor foutief uitgekeerde bedragen. Maar volgens de N-VA blijven de sancties veel te laag. Boetes van vaak slechts 125 euro staan niet in verhouding tot de verliezen die onze sociale zekerheid leidt als de ziekenfondsen hun taken niet naar behoren uitvoeren.
Ten slotte pleit de N-VA voor de afschaffing van de vrijstelling die de ziekenfondsen kunnen ontvangen van het RIZIV, indien ze kunnen aantonen dat het niet kunnen terugvorderen van onverschuldigde bedragen niet hun eigen schuld is. “Dit behoort immers tot de risico’s van het beheer waarvoor ze al royaal vergoed worden. Daarbovenop ontvangen de ziekenfondsen ook nog eens een – veel hogere – bonus voor de onverschuldigde bedragen die ze wél kunnen terugvorderen”, besluit Gijbels.
